Türkiye genelinde ev sahibi olma hayali kuran dar ve orta gelirli vatandaşların umudu olan TOKİ’nin 250 bin sosyal konut projesi, 2025 yılı için yeniden gündeme taşındı. Özellikle artan kira fiyatları ve barınma krizi göz önüne alındığında, bu dev projenin önemi daha da artıyor. Vatandaşların en çok merak ettiği konu ise “TOKİ başvuruları ne zaman başlayacak?” ve “Başvuru şartları nelerdir?” sorularına yanıt aramak.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, konuyla ilgili ilk resmi adımı attı ve 81 il valiliğine genelge göndererek sosyal konut yapılabilecek uygun arazilerin tespiti için harekete geçti. Bu genelgeyle birlikte gözler başvuru tarihlerinin açıklanmasına çevrildi. TOKİ’nin sosyal konut başvurularının yine e-Devlet platformu üzerinden yapılacağı tahmin ediliyor. Ancak 2025 başvurularına dair net tarihler henüz açıklanmadı.
81 İl Valiliğine Gönderilen Genelge ile Araziler Belirlenmeye Başladı
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un imzasıyla gönderilen ve “Ülke Genelinde Gerçekleştirilecek Sosyal Konut Uygulamaları Genelgesi” adını taşıyan yazı, TOKİ projesinin sahaya indiğinin somut göstergesi oldu. Genelgede yer alan talimatlarla valiliklerden, sosyal konut inşa edilmeye uygun arazilerin tespit edilmesi ve detaylı bilgilerin Bakanlığa sunulması istendi.
Anayasa’da yer alan “konut hakkı” vurgusunun öne çıkarıldığı genelgede, devletin vatandaşlarına uygun konut sağlama yükümlülüğünün altı çizildi. Bu kapsamda, kentlerin özelliklerine uygun planlamaların yapılması gerektiği ve özellikle toplu konut yatırımlarının desteklenmesi gerektiği ifade edildi. Bu adım, TOKİ projelerinin önümüzdeki dönemlerde daha da hızlanacağının işareti olarak yorumlanıyor.
Nüfusa Göre Konut Planlaması Yapılacak: İlçelere Göre Konut Sayıları
Genelgede en dikkat çeken unsurlardan biri de konut sayılarının ilçelerin nüfusuna göre planlanması oldu. Buna göre;
Nüfusu 10 binin altında olan ilçelere en az 100 konut,
Nüfusu 10 binin üzerinde olan ilçelere ise en az 500 konut yapılması planlanıyor.
Bu planlamaya uygun olarak, öncelikli olarak Hazine ve belediyeye ait taşınmazların tespit edilmesi isteniyor. Böylece kaynak israfı önlenerek, kamusal mülkiyet daha verimli şekilde kullanılmış olacak. Ayrıca nüfusun yoğun olduğu bölgelerde daha fazla konut inşa edilerek barınma sorununa kalıcı çözümler üretilmesi hedefleniyor.
Arazilerde Hangi Kriterler Aranıyor? Uygunluk Şartları ve Teknik Detaylar
Arazi seçiminde uygulanacak kriterler de detaylı şekilde açıklandı. Buna göre:
İmarsız alanlarda 100 konut için yaklaşık 20 bin m², imarlı alanlarda ise 10 bin m² büyüklüğünde alanlar tercih edilecek.
Arazinin yerleşime uygun topoğrafyaya sahip olması, ulaşım ve altyapı olanaklarına yakınlığı öncelikli kriterler arasında yer alıyor.
Tarım, orman, sulama bölgeleri ve sit alanları gibi korunması gereken bölgelerin dışında kalan alanlar tercih edilecek.
Bu kriterler, yapılacak konutların sadece inşa aşamasında değil, sonrasında da sürdürülebilir ve yaşanabilir olmasını sağlamak için belirlenmiş durumda. Böylece TOKİ projeleri, sadece beton bloklardan ibaret olmayan, sosyal yaşamı destekleyen konut alanları olma niteliği taşıyacak.
Valiliklerden İstenen Belgeler ve Teknik Dokümantasyon
Valiliklerden toplanması talep edilen belgeler arasında mülkiyet sınırlarına ilişkin sayısal veriler, mevcutsa onaylı imar planları, yoksa halihazır haritalar, jeolojik ve jeoteknik etüt raporları ile taranmış pafta örnekleri bulunuyor. Bu belgelerle TOKİ’nin arazi seçimi süreci daha şeffaf ve hızlı bir şekilde yürütülecek.
Elde edilen veriler doğrultusunda hazırlanan projeler hem şehirleşme planlarına uygun olacak hem de doğal afetlere karşı dayanıklı ve güvenli konut alanları oluşturulacak. TOKİ başvurularının başlayacağı tarih ve başvuru kriterleri açıklandığında, kamuoyu bu bilgilere doğrudan ulaşabilecek.
