Türkiye’de milyonlarca çalışanın maaşını doğrudan etkileyen asgari ücret, her yıl Aralık ayında yapılan Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantıları sonucunda belirleniyor. 2024 yılı için belirlenen net asgari ücret 22 bin 104 TL olarak uygulanmaya başlandı. Ocak ayından bu yana işverenlerin de yararlandığı devlet destekli asgari ücret desteği 700 TL'den 1000 TL'ye çıkarıldı. Ancak gözler şimdi Temmuz ayına çevrilmiş durumda. Vatandaşlar, her yıl olduğu gibi bu yıl da "Asgari ücrete ara zam yapılacak mı?" sorusuna yanıt arıyor.
Geçmiş yıllara baktığımızda 2023 ve 2022 yıllarında Temmuz ayında asgari ücrete ara zam yapılmıştı. Ancak 2024 yılına dair şu ana dek Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından resmi bir açıklama yapılmadı. Ekonomistler ve sosyal güvenlik uzmanları, enflasyon oranlarının seyri doğrultusunda Temmuz ayında bir artış yapılmasının düşük ihtimal olduğunu belirtiyor. Hükûmetin özellikle tek zam politikasını benimsediği bu dönemde, asgari ücrete yıl ortasında yeni bir düzenleme yapılmayabileceği üzerinde duruluyor.
Geçmiş Dönemlerde Asgari Ücrete Ara Zam Uygulamaları
Son yıllarda asgari ücretteki artışlar, sadece Ocak aylarında değil, yıl ortasında da gündeme gelmişti. Özellikle 2022 ve 2023 yıllarında yaşanan yüksek enflasyon, hükümeti Temmuz ayında ara zam yapmaya sevk etmişti. 2023 yılının ilk yarısında net 8.506,80 TL olan asgari ücret, Temmuz ayında yapılan yüzde 34’lük artışla net 11.402 TL’ye çıkarılmıştı. Brüt tutar ise 13.414 TL’ye ulaşmıştı. Bu artış, enflasyonun yurttaşın alım gücünü düşürmesini engellemek adına alınan geçici bir önlem olarak değerlendirilmişti.
2022 yılında da benzer bir tablo ortaya çıkmıştı. Yılın ortasında yapılan yaklaşık yüzde 30’luk artışla maaşlara ara zam uygulanmış, çalışanların gelir kaybının bir nebze önüne geçilmişti. Ancak 2024 yılında aynı adımın atılmaması dikkat çekiyor. Çünkü bu yılın başında yapılan yüzde 49'luk artış sonrası hükümet yetkilileri, tek zam uygulamasına geçileceğinin sinyalini vermişti. Bu da Temmuz ayında yeni bir ücret artışına gidilme ihtimalini zayıflatıyor.
Sosyal Yardımlar ve Tazminatlara Etkisi Ne Olacak?
Asgari ücret yalnızca çalışanların maaşını değil, aynı zamanda sosyal yardım ve tazminat kalemlerini de doğrudan etkiliyor. Kıdem tazminatı tavanı, işsizlik maaşı, 65 yaş aylığı ve engelli maaşı gibi birçok ödemede asgari ücret temel alınarak hesaplama yapılıyor. Bu nedenle Temmuz ayında herhangi bir ara zam yapılmaması durumunda, yılın ikinci yarısında bu kalemlerde de artış yaşanmayacak.
Özellikle emekli olmayı planlayan işçiler, kıdem tazminatı tavanında bir artış olup olmayacağına odaklanmış durumda. Aynı şekilde işsiz kalan bireyler için ödenen işsizlik maaşı da net asgari ücretin belirli oranlarına göre belirlendiği için Temmuz zammı bu grubu da yakından ilgilendiriyor. 2024 yılı başı itibariyle belirlenen asgari ücret üzerinden yapılan hesaplamalar, yıl sonuna kadar sabit kalacak gibi görünüyor. Bu durum da enflasyonun seyrine göre vatandaşların reel gelirlerinde azalma yaşanabileceği anlamına geliyor.
